Mắm tép Hà Yên là một trong những loại mắm truyền thống đặc trưng của vùng đất Hà Trung, Thanh Hóa, có lịch sử hàng chục năm gắn liền với nghề làm mắm gia truyền của người dân địa phương. Mắm được chế biến chủ yếu từ tép riu – loại tép nhỏ, tươi sống đánh bắt tại các vùng nước lợ, kết hợp cùng thính gạo rang (thường là gạo nếp cái hoa vàng), muối trắng tinh khiết và ủ lên men tự nhiên theo phương pháp cổ truyền.

Quy trình làm mắm mất từ 2–3 tháng, trong đó khâu chọn nguyên liệu và cách ủ quyết định chất lượng sản phẩm. Sau thời gian ủ, mắm tép có màu nâu đỏ sẫm, hương thơm nồng đặc trưng, vị mặn ngọt hài hòa, hậu béo và dậy mùi gạo nếp. Khi ăn, chỉ cần xào với mỡ hành, thịt ba chỉ, hoặc chấm cùng rau luộc, dưa cải, mắm tép Hà Yên đã đủ làm nên một bữa cơm đậm đà hương vị quê nhà.

Sản phẩm hiện nay không chỉ tiêu thụ trong tỉnh mà còn được phân phối khắp các tỉnh miền Bắc và miền Trung. Nhiều hộ dân đã xây dựng thương hiệu riêng, góp phần nâng tầm mắm tép Hà Yên trở thành một đặc sản có tiếng, giúp phát triển kinh tế địa phương và gìn giữ nét ẩm thực truyền thống.