1. Hé lộ vị trí và vai trò chiến lược của của cầu Hàm Rồng
1.1. Vị trí địa lý và lịch sử hình thành
Nằm vắt ngang dòng sông Mã hiền hòa, cầu Hàm Rồng là một trong những biểu tượng lịch sử và văn hóa nổi bật của xứ Thanh. Cây cầu nằm trên tuyến đường sắt Bắc – Nam, cách trung tâm Thanh Hóa khoảng 5km về phía Bắc, nối liền phường Hàm Rồng và xã Hoằng Sơn. Vị trí của cầu nằm giữa hai ngọn núi Rồng và Ngọc, tạo nên thế đất hiểm yếu vừa hùng vĩ, vừa mang giá trị chiến lược đặc biệt trong cả giao thông lẫn quân sự.

Cầu Hàm Rồng nằm vắt ngang dòng sông Mã hiền hòa. (Nguồn: Sưu tầm)
Cầu Hàm Rồng được xây dựng lần đầu vào năm 1903, dưới thời Pháp thuộc, do các kiến trúc sư người Pháp thiết kế. Với cấu trúc vòm thép không trụ giữa, cầu từng được xem là công trình hiện đại bậc nhất Đông Dương thời bấy giờ. Giữa cầu có đường ray cho tàu hỏa, hai bên dành cho ô tô và xe thô sơ qua lại, mang dáng dấp tương đồng với cầu Long Biên ở Hà Nội.
Tuy nhiên, vào năm 1946, cây cầu bị phá hủy theo chủ trương “tiêu thổ kháng chiến” để ngăn chặn bước tiến của quân Pháp. Đến năm 1962, cầu được khởi công xây dựng lại với sự hỗ trợ của các chuyên gia Liên Xô và Trung Quốc. Ba năm sau, năm 1965, công trình chính thức hoàn thành và đi vào hoạt động, trở thành “yết hầu” chiến lược của giao thông miền Bắc.
1.2. Vai trò chiến lược trong chiến tranh và phát triển
Trong thời kỳ kháng chiến chống Mỹ, cầu Hàm Rồng là điểm nóng của những trận không chiến khốc liệt, đặc biệt là trận chiến lịch sử năm 1965, khi quân dân Thanh Hóa anh dũng bảo vệ cầu trước hàng trăm đợt oanh tạc. Dù mưa bom, bão đạn, cây cầu vẫn hiên ngang đứng vững, in bóng xuống dòng sông Mã như minh chứng cho tinh thần kiên cường, bất khuất của con người xứ Thanh.
Sau năm 1973, cầu được phục hồi với chiều dài hơn 150m, tiếp tục đóng vai trò huyết mạch trong giao thương Bắc – Nam. Ngày nay, cầu Hàm Rồng không chỉ là công trình giao thông trọng điểm mà còn là điểm du lịch mang đậm giá trị lịch sử, nơi du khách có thể cảm nhận trọn vẹn tinh thần bất khuất và niềm tự hào của đất và người Thanh Hóa.
2. Hành trình chiêm ngưỡng vẻ đẹp oai phong của cầu Hàm Rồng
2.1. Vì sao cầu Hàm Rồng luôn nằm trong top điểm đến không thể bỏ lỡ ở Thanh Hóa?
Không chỉ là chứng nhân lịch sử oai hùng, cầu Hàm Rồng ngày nay còn trở thành điểm dừng chân đầy cảm xúc trong hành trình khám phá xứ Thanh. Từ bờ sông Mã, du khách có thể chiêm ngưỡng toàn cảnh cây cầu uốn cong mềm mại giữa khung cảnh núi non trùng điệp, tạo nên một bức tranh thiên nhiên vừa hùng vĩ, vừa thơ mộng.
Khi hoàng hôn buông xuống, ánh nắng vàng rực rỡ phản chiếu lên mặt nước và khung thép của cầu Hàm Rồng, tạo nên khung cảnh lung linh, lãng mạn đến nao lòng. Chính khoảnh khắc ấy đã khiến biết bao du khách lưu luyến và gọi nơi đây là “trái tim của xứ Thanh”.

Khung cảnh hoàng hôn lãng mạn tại cầu Hàm Rồng. (Nguồn: Sưu tầm)
2.2. Khám phá những hoạt động văn hóa và giáo dục đặc sắc quanh cầu Hàm Rồng
Không chỉ là địa danh mang đậm dấu ấn lịch sử, khu vực quanh cầu Hàm Rồng còn là điểm đến lý tưởng cho những ai yêu thích tìm hiểu văn hóa, giáo dục và lịch sử dân tộc. Tại đây, du khách có thể ghé thăm phòng truyền thống Hàm Rồng, nơi lưu giữ nhiều hiện vật, hình ảnh và tư liệu quý giá về những năm tháng chiến đấu hào hùng của quân dân Thanh Hóa trong cuộc kháng chiến chống Mỹ. Mỗi bức ảnh, mỗi mảnh sắt từ bom đạn đều kể lại câu chuyện bi tráng về tinh thần kiên cường của con người xứ Thanh.
Bên cạnh đó, khu vực này thường xuyên tổ chức các hoạt động ngoại khóa, tham quan dã ngoại dành cho học sinh, sinh viên và du khách. Thông qua các buổi trải nghiệm thực tế, người tham gia được tìm hiểu sâu hơn về di tích quốc gia cầu Hàm Rồng, về lịch sử kháng chiến và truyền thống yêu nước. Đây không chỉ là hành trình khám phá một công trình lịch sử, mà còn là dịp để thế hệ trẻ cảm nhận và tự hào về tinh thần bất khuất, ý chí quật cường đã làm nên tên tuổi của vùng đất anh hùng Thanh Hóa.
3. Kinh nghiệm di chuyển và hành trình kết nối du lịch đến cầu Hàm Rồng
3.1. Hướng dẫn di chuyển từ Hà Nội và TP.HCM đến cầu Hàm Rồng thuận tiện nhất
Từ Hà Nội, du khách có thể lựa chọn nhiều phương tiện để đến với cầu Hàm Rồng. Tuyến tàu hỏa Thống Nhất Bắc – Nam là lựa chọn được yêu thích, với điểm dừng tại ga Thanh Hóa, cách cầu chỉ khoảng 5 km. Từ ga, du khách có thể dễ dàng bắt taxi hoặc thuê xe máy để di chuyển đến khu di tích, vừa nhanh chóng vừa tiết kiệm chi phí.
Ngoài ra, tuyến xe khách Hà Nội – Thanh Hóa hoạt động thường xuyên tại các bến Mỹ Đình, Giáp Bát hoặc Nước Ngầm, thời gian di chuyển trung bình khoảng 4 giờ. Với những ai yêu thích tự do, phượt bằng xe cá nhân là lựa chọn tuyệt vời: từ trung tâm Hà Nội, chạy theo cao tốc Ninh Bình – Thanh Hóa (CT01), sau đó rẽ hướng quốc lộ 1A, đi thêm khoảng 10 phút là tới cầu.
Nếu xuất phát từ TP.HCM, du khách có thể chọn chuyến bay thẳng đến sân bay Thọ Xuân (Thanh Hóa), sau đó di chuyển thêm khoảng 40 km bằng taxi hoặc xe máy để đến với cầu Hàm Rồng.
3.2. Gợi ý kết hợp tham quan cầu Hàm Rồng và các địa danh nổi bật lân cận 2025
Sau khi khám phá cầu Hàm Rồng, du khách có thể kết hợp hành trình đến hàng loạt điểm du lịch hấp dẫn khác của xứ Thanh. Đầu tiên hãy di chuyển đến Quảng trường biển Sầm Sơn để hòa mình vào không khí sôi động bên bờ biển, ngắm hoàng hôn và check-in cùng những công trình hiện đại rực rỡ ánh đèn. Bên cạnh đó, Huyền Tích Am Tiên, dự án tâm linh vừa được khởi công đầu năm 2025 hứa hẹn sẽ trở thành trung tâm du lịch văn hóa tâm linh đặc sắc của Thanh Hóa.
Nếu yêu thiên nhiên, du có thể di chuyển đến biển Hải Tiến với bãi cát dài mịn và không gian trong lành, hoặc khám phá Pù Luông, khu sinh thái nổi tiếng với ruộng bậc thang và bản làng người Thái mộc mạc. Xa hơn một chút là vườn quốc gia Bến En, được ví như “Hạ Long trên cạn” của Thanh Hóa, là địa điểm lý tưởng để cắm trại, chèo thuyền và tận hưởng khung cảnh sông nước thơ mộng. Hành trình kết hợp này giúp du khách vừa chiêm ngưỡng công trình lịch sử cầu Hàm Rồng, vừa khám phá trọn vẹn thiên nhiên và văn hóa đặc sắc của vùng đất xứ Thanh.

Những thửa ruộng bậc thang xanh mướt tại Pù Luông. (Nguồn: Sưu tầm)
Cầu Hàm Rồng là biểu tượng lịch sử kiêu hãnh của xứ Thanh, nơi in dấu những trang sử hào hùng của dân tộc Việt Nam. Vắt mình qua dòng sông Mã thơ mộng, cây cầu không chỉ mang vẻ đẹp hùng vĩ của kiến trúc và thiên nhiên giao hòa, mà còn gói trọn tinh thần quật cường, ý chí kiên trung của con người Thanh Hóa. Dù trải qua bao biến động thời gian, cầu Hàm Rồng vẫn sừng sững, hiên ngang giữa trời xanh, trở thành điểm đến không thể thiếu trong hành trình khám phá vùng đất anh hùng.