1. Vị trí, lịch sử và tầm quan trọng của Cầu Đò Lèn
1.1. Vị trí cầu Đò Lèn và vai trò trong giao thông Bắc Nam
Nằm trên tuyến Quốc lộ 1A, cầu Đò Lèn thuộc địa phận xã Hà Trung, tỉnh Thanh Hóa. Cầu bắc qua sông Lèn, một nhánh của sông Hoạt, đóng vai trò là điểm kết nối quan trọng giữa khu vực Bắc Trung Bộ với các tỉnh phía Bắc.
Với vị trí chiến lược này, cầu Đò Lèn được xem là một trong những tuyến giao thông huyết mạch trên trục Bắc – Nam, góp phần rút ngắn thời gian di chuyển, giảm tải cho hệ thống cầu đường khu vực trung tâm. Công trình không chỉ thay thế các nút giao cắt nguy hiểm giữa đường bộ và đường sắt từng tồn tại trước đây, mà còn bảo đảm an toàn, thông suốt cho hoạt động vận tải hàng hóa và hành khách xuyên Việt. Nhờ đó, cầu Đò Lèn trở thành mắt xích quan trọng trong mạng lưới giao thông quốc gia, đồng thời thúc đẩy phát triển kinh tế xã hội của khu vực Hà Trung nói riêng và tỉnh Thanh Hóa nói chung.
1.2. Cầu Đò Lèn chứng nhân lịch sử
Xuất hiện từ những năm đầu thế kỷ XX, cầu Đò Lèn không chỉ là công trình giao thông trọng điểm mà còn gắn liền với sự thay đổi toàn diện của vùng đất Lèn. Khi cây cầu được xây dựng, diện mạo xã hội khu vực này dần khởi sắc. Trên tuyến Quốc lộ 1A xuất hiện thêm nhà ga, phố Lèn và trường tiểu học Pháp – Việt, tạo nên một trung tâm giao thương sầm uất.
Bước vào thời kỳ kháng chiến chống Pháp, cầu Đò Lèn trở thành mục tiêu quân sự trọng yếu. Cuối năm 1946, đầu năm 1947, hưởng ứng chủ trương “tiêu thổ kháng chiến”, cây cầu bị phá sập để ngăn bước tiến của quân thù. Sau khi hòa bình lập lại, nhờ sự hỗ trợ của các chuyên gia đến từ các nước xã hội chủ nghĩa anh em, cầu được xây dựng lại khang trang và kiên cố hơn, trở thành một trong những đầu mối giao thông huyết mạch của Quốc lộ 1A nối liền hai miền Nam Bắc.
Đặc biệt, vào các ngày 3 – 4/4/1965, cầu Đò Lèn cùng cầu Hàm Rồng trở thành “tọa độ lửa” khi bị không quân Mỹ tập trung ném bom dữ dội. Tuy nhiên, quân và dân Hà Trung đã anh dũng chiến đấu, bắn rơi 12 máy bay Mỹ, bảo vệ an toàn tuyến giao thông huyết mạch. Chiến thắng vang dội này không chỉ thể hiện tinh thần quả cảm, ý chí kiên cường của người dân xứ Thanh mà còn ghi dấu tên tuổi cầu Đò Lèn như một biểu tượng của lòng yêu nước và sức mạnh đoàn kết dân tộc.
Cầu Đò Lèn là chứng nhân lịch sử trong hai cuộc kháng chiến chống Pháp và Mỹ. (Nguồn: Sưu tầm)
Ngày nay, khi dừng chân trên cây cầu đã qua bao biến động thời gian, du khách vẫn có thể cảm nhận được hơi thở lịch sử còn vẹn nguyên. Nơi đây từng là chứng nhân cho những năm tháng oanh liệt, góp phần làm nên trang sử vàng son của đất nước.
2. Ý nghĩa văn hóa và giá trị truyền thống của cầu Đò Lèn
Trải qua hơn một thế kỷ, cầu Đò Lèn không chỉ là tuyến giao thông huyết mạch mà còn là biểu tượng văn hóa, niềm tự hào của người dân xứ Thanh. Hình ảnh cây cầu bắc qua sông Lèn đã đi vào ký ức của nhiều thế hệ, trở thành minh chứng sống động cho ý chí kiên cường và tinh thần đoàn kết trong những năm tháng chiến tranh cũng như trong công cuộc xây dựng quê hương hôm nay.
Cầu Đò Lèn là biểu tượng văn hóa, niềm tự hào của người dân xứ Thanh. (Nguồn: Sưu tầm)
Ngày nay, cầu Đò Lèn mang giá trị giáo dục sâu sắc, góp phần bồi đắp tinh thần yêu nước và truyền cảm hứng cho thế hệ trẻ về truyền thống anh hùng của vùng đất Hà Trung – Thanh Hóa. Những năm gần đây, địa phương đang nỗ lực bảo tồn và phát huy giá trị lịch sử của cây cầu thông qua các dự án tôn tạo di tích, phát triển tuyến du lịch văn hóa lịch sử Đò Lèn – Hàm Rồng, kết hợp truyền thông, quảng bá hình ảnh di tích trên nền tảng số. Những bước đi này không chỉ giúp lan tỏa giá trị của cầu Đò Lèn, mà còn khẳng định tầm quan trọng của di sản trong hành trình gìn giữ ký ức và phát triển du lịch bền vững cho xứ Thanh.
3. Hành trình khám phá cầu Đò Lèn chi tiết nhất
3.1. Gợi ý phương tiện và hướng dẫn di chuyển đến cầu Đò Lèn
Với vị trí thuận lợi trên tuyến Quốc lộ 1A, việc di chuyển đến cầu Đò Lèn khá dễ dàng, dù bạn xuất phát từ Hà Nội, Thanh Hóa hay Thành phố Hồ Chí Minh.
Xuất phát từ Hà Nội:
Từ Hà Nội, du khách có thể đi ô tô hoặc xe máy theo cao tốc Hà Nội – Ninh Bình, sau đó rẽ ra Quốc lộ 1A và chạy thẳng về hướng Nam. Khi đến xã Hà Trung, hình ảnh cây cầu sắt sừng sững bắc qua sông Lèn sẽ hiện ra ngay trước mắt, chỉ mất khoảng 2,5 – 3 giờ di chuyển. Ngoài ra, bạn cũng có thể chọn các chuyến xe khách từ bến Giáp Bát hoặc Nước Ngầm đi Thanh Hóa, sau đó xuống ở khu vực Hà Trung và đi xe ôm hoặc taxi thêm một đoạn ngắn là tới nơi.
Xuất phát từ Thành phố Hồ Chí Minh:
Du khách có thể bay đến sân bay Thọ Xuân (Thanh Hóa), sau đó di chuyển bằng ô tô hoặc taxi để đến phường Hạc Thành, rồi tiếp tục đi theo Quốc lộ 1A hướng Bắc đến cầu Đò Lèn. Đây là lựa chọn nhanh chóng và thuận tiện nhất cho những ai đến từ miền Nam muốn khám phá vẻ đẹp lịch sử của cây cầu huyền thoại này.
Xuất phát từ Thanh Hóa:
Du khách di chuyển theo Quốc lộ 1A hướng Bắc, đi qua cầu Tào Xuyên khoảng 40 – 45 phút là tới cầu Đò Lèn. Cung đường bằng phẳng, dễ đi, thích hợp cho cả ô tô, xe máy hoặc xe du lịch nhỏ.
3.2. Check-in cầu Đò Lèn và các trải nghiệm không thể bỏ lỡ
Đến với cầu Đò Lèn, du khách không chỉ được chiêm ngưỡng một công trình mang giá trị lịch sử mà còn có cơ hội trải nghiệm nhiều khoảnh khắc đáng nhớ. Một trong những trải nghiệm tuyệt vời nhất chính là ngắm hoàng hôn trên sông Lèn. Vào buổi chiều tà, khi mặt trời dần khuất sau những rặng tre, ánh hoàng hôn đỏ cam phản chiếu trên mặt nước, len lỏi qua từng nhịp cầu sắt tạo nên một không gian vừa hùng vĩ vừa nên thơ. Đứng trên cầu vào thời khắc ấy, mọi ưu phiền dường như tan biến, chỉ còn lại cảm giác bình yên giữa tiếng gió và nhịp sống chậm rãi của vùng quê.
Với khung cảnh là cây cầu sắt cổ kính, dòng sông Lèn hiền hòa và ánh nắng cuối ngày, nơi đây cũng là tọa độ check-in cực “thơ” dành cho những ai yêu nhiếp ảnh. Du khách có thể chọn đứng trên cầu mới để bắt trọn toàn cảnh cây cầu cũ, hay tìm một góc an toàn ở lối đi bộ để chụp những bức ảnh mang sắc màu hoài cổ, đậm chất cổ điển. Mỗi góc máy, mỗi khung hình đều kể một câu chuyện về ký ức, về thời gian và vẻ đẹp bền bỉ của di tích lịch sử hơn trăm năm tuổi. Đừng quên tham gia các hoạt động tưởng niệm, lắng nghe câu chuyện từ người dân địa phương để hiểu thêm về “tọa độ lửa” từng ghi dấu chiến công hào hùng của quân dân Hà Trung trong những năm tháng kháng chiến.
Bên cạnh đó, quan sát nhịp sống bình dị của người dân ven sông cũng là trải nghiệm khiến nhiều du khách lưu luyến. Giữa khung cảnh thanh bình, du khách sẽ bắt gặp hình ảnh người dân chài cần mẫn thả lưới, những đứa trẻ hồn nhiên nô đùa, hay những chuyến đò ngang lặng lẽ đưa khách sang sông. Tất cả tạo nên bức tranh đời thường mộc mạc nhưng đầy sức sống nơi cầu Đò Lèn.
3.3. Tham quan chùa Trần (Phúc Linh Tự) và khám phá các địa điểm du lịch lân cận
Sau khi tham quan cầu Đò Lèn, du khách có thể tiếp tục hành trình đến chùa Trần (Phúc Linh Tự). Từ cầu Đò Lèn, du khách chỉ cần di chuyển khoảng vài cây số theo hướng Nam là đến nơi. Chùa nằm giữa không gian thanh tịnh, bao quanh là cây xanh và hồ nước, tạo cảm giác an yên cho những ai muốn tìm về chốn tĩnh tâm. Khi đến đây, du khách có thể lễ Phật, dâng hương cầu bình an, và chiêm ngưỡng kiến trúc cổ kính mang đậm dấu ấn thời Lê – Nguyễn. Mỗi dịp đầu xuân, lễ hội chùa Trần lại thu hút đông đảo phật tử và du khách thập phương đến hành hương, tham gia các hoạt động văn hóa tâm linh truyền thống của người dân xứ Thanh.
Từ khu vực chùa, du khách có thể kết hợp khám phá thêm nhiều di tích lịch sử và điểm đến thú vị khác ở Hà Trung như lăng mộ thời Nguyễn, trường học cổ, hay nhà xưởng xưa,... Ngoài ra, hành trình du lịch còn có thể được mở rộng với các điểm đến nổi bật lân cận như đền Sòng Sơn linh thiêng, làng nghề chiếu cói Nga Sơn trứ danh, Quảng trường biển Sầm Sơn sôi động và Huyền tích Am Tiên đang được xây dựng, hứa hẹn trở thành trung tâm du lịch tâm linh mới của Thanh Hóa.
Huyền Tích Am Tiên hứa hẹn trở thành trung tâm du lịch tâm linh mới của Thanh Hóa. (Nguồn: Báo Thanh Niên)
Sự kết nối giữa cầu Đò Lèn, chùa Trần và các điểm đến trong khu vực tạo nên một tuyến du lịch hoàn chỉnh. Du khách có thể vừa chiêm bái, tìm hiểu văn hóa, vừa trải nghiệm phong cảnh thiên nhiên và lịch sử đậm dấu ấn của vùng đất xứ Thanh.
Cầu Đò Lèn không chỉ là một công trình giao thông huyết mạch, mà còn là chứng nhân lịch sử sống động ghi dấu bao chiến công oanh liệt của quân và dân xứ Thanh. Từng là “tọa độ lửa” trong những năm tháng kháng chiến chống Mỹ, cây cầu vẫn hiên ngang đứng vững giữa bom đạn, trở thành biểu tượng cho ý chí kiên cường và tinh thần bất khuất của con người Việt Nam. Hôm nay, giữa nhịp sống thanh bình, cầu Đò Lèn vẫn sừng sững bắc qua sông Lèn, lặng lẽ kể lại câu chuyện hào hùng năm xưa, nhắc nhở mỗi thế hệ về giá trị của hòa bình, lòng yêu nước và niềm tự hào về một di sản lịch sử vĩnh cửu của xứ Thanh.
